Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się żywego dziecka przysługuje:
matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka , jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922,00 zł. Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia opieką albo przysposobienia, nie później niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.
Od dnia 1 stycznia 2012 r. przy ubieganiu się o jednorazową zaomogę z tytułu urodzenia dziecka przedstawić trzeba zaświadczenie lekarskie lub zaświadczenie wystawione przez położną potwierdzające pozostawanie kobiety pod opieką medyczną w okresie od 10 tygodnia ciąży do porodu (wzór wymaganego zaświadczenia, jak i formę opieki medycznej nad ciężarną określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18.09.2009 Dz. U. nr 163, poz. 1305).
Wymóg udokumentowania pozostawania matki dziecka pod opieką medyczną nie dotyczy osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka.
Opiekun faktyczny dziecka to w rozumieniu ww. ustawy osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka.
Analogicznie, wymóg dotyczący dołączenia do wniosku odpowiedniego zaświadczenia wystawionego przez lekarza lub położną nie ma zastosowania również w odniesieniu do rodziców, którzy ostatecznie przysposobili dziecko.
W przypadku urodzenia się żywego dziecka przed dniem wejścia w życie zmienionej ustawy jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka przyznaje się za podstawie dotychczasowych przepisów.
W przypadku dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego zapomogę przyznaję się na podstawie przepisów dotychczasowych, jeżeli dziecko zostało objęte tą opieką albo przysposobione przed dniem wejścia w życie zmienionej ustawy.
